به نقل از «همشهری آنلاین»

استعمار نمی‌ میرد، پوست می‌ اندازد | استعمار دیجیتال چیست؟

تاریخ انتشار: ۱۷ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۴۸۱۸۴

همشهری آنلاین - محمد بحرینی: در دنیای جدید، کشورهای استعمارگر، روش‌های گذشته خود را ناکارآمد یافته و به شیوه‌های نوین پوست‌اندازی کرده‌اند. یکی از این روش‌های نوین، «استعمار دیجیتال» نام گرفته و چند سالی است که درباره آن صحبت‌هایی مطرح شده است. در نوشته پیش رو به مرور دیدگاه‌های مایکل کوئت در این‌باره می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

استعمار دیجیتال چیست؟

مایکل کوئت، محقق پروژه جامعه اطلاعاتی در دانشگاه ییل و نویسنده کتاب «استعمار دیجیتال: امپراتوری ایالات متحده و امپریالیسم جدید در جنوب جهانی» است. وی استعمار دیجیتال را اینگونه تعریف می‌کند:

«هنگامی که ساختارها و اعداد را بررسی می‌کنیم، آشکار می‌شود که سلطه غول‌های فناوری نه‌تنها از نظر وسعت در سطح جهانی است، بلکه اساساً ماهیت استعماری دارند و تحت کنترل ایالات متحده هستند. این پدیده«استعمار دیجیتال» نام دارد.»

جف بزوس و ایلان ماسک، استعمارگران امروز

مایکل کوئت همچنین معتقد است در سال ۲۰۲۰، میلیاردرها مانند راهزنان رفتار کردند. مثلاً دارایی شخصی جف بزوس از ۱۱۳ میلیارد دلار به ۱۸۴ میلیارد دلار و دارایی خالص ایلان ماسک نیز از ۲۷ میلیارد دلار به بیش از ۱۸۵ میلیارد دلار افزایش یافت. تسلط گسترده این شرکت‌ها در بازارهای داخلی موضوع تحلیل‌های انتقادی متعددی است، اما دسترسی جهانی آنها به ندرت مورد بحث قرار می‌گیرد.

چگونگی پوست‌اندازی استعمار

مایکل کوئت خطر استعمار دیجیتال برای کشورهای جهان سوم را همانند استعمار کلاسیک در قرن‌های گذشته می‌داند و معتقد است استعمار دیجیتال، استفاده از فناوری دیجیتال برای تسلط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بر ملت یا سرزمین دیگری است.

در دوران استعمار کلاسیک، اروپایی‌ها سرزمین‌های خارجی را تصرف کردند و در آن ساکن شدند. زیرساخت‌های نصب شده مانند قلعه‌های نظامی، بنادر دریایی، راه‌آهن، ‌ماشین‌آلات سنگین و... را تحت کنترل خود درآوردند. از نیروی کار کشورهای مستعمره خود برای استخراج مواد خام بهره‌کشی و بازارهای این کشورها را تضعیف کردند. این فرآیند در طول قرن‌ها تکامل یافت و فناوری‌های جدید نیز به کمک آمدند. در اواخر قرن ۱۹کابل‌های زیردریایی ارتباطات تلگرافی را در خدمت امپراتوری بریتانیا قرار دادند. تحولات جدید در ثبت، آرشیو و سازماندهی اطلاعات توسط ایالات متحده برای نخستین بار در فتح فیلیپین مورد استفاده قرار گرفت.

رگ‌های دیجیتال

مایکل کوئت همچنین بر این باور است که استعمار دیجیتال ممکن است برای برخی جدید به‌ نظر برسد، اما در طول دهه‌های گذشته، خود را در وضعیت موجود جهانی تثبیت کرده است. او تعبیر «رگ‌های باز» ادواردو گالیانو را برای شرایط امروز جهان مثال می‌زند و می‌گوید امروز با «رگ‌های دیجیتال» روبه‌رو هستیم که از اقیانوس‌ها عبور می‌کنند و یک اکوسیستم فناوری را تحت مالکیت و کنترل تعداد انگشت‌شماری از شرکت‌هایی که عمدتاً در ایالات متحده مستقر هستند ایجاد می‌کنند. برخی از کابل‌های فیبر نوری اقیانوسی، متعلق به شرکت‌هایی مانند گوگل و فیسبوک هستند یا اجاره شده‌اند تا انحصار استخراج داده‌ها را در اختیار داشته باشند.

زندان‌بانان جدید

مایکل کوئت پلتفرم‌ها و مراکز جاسوسی مانند سازمان NSA را به پانوپتیکون‌ها تشبیه می‌کند. پانوپتیکون نوعی از معماری بود که اواخر قرن ۱۸ طراحی شد تا به زندان‌بان‌ها اجازه دهد همه زندانی‌ها را زیر نظارت خود داشته باشند، بدون اینکه آنها بتوانند مطمئن شوند که در کدام لحظه تحت نظارت‌اند. او همچنین مزارع سرور ابری تحت سلطه آمازون و مایکروسافت را به ماشین‌آلات سنگین تشبیه می‌کند که برای ذخیره، جمع‌آوری و پردازش کلان داده‌ها استفاده می‌شوند و مانند پایگاه‌های نظامی امپراتوری ایالات متحده در حال گسترش هستند.

در واقع استعمار دیجیتال در مورد ایجاد یک تقسیم کار نابرابر صحبت می‌کند. جایی که قدرت‌های مسلط از مالکیت زیرساخت‌های دیجیتال، دانش و کنترل خود بر ابزارهای محاسباتی استفاده کرده تا کشورهای جهان سوم را در وابستگی دائمی نگه دارند.

مایکل کوئت خاطرنشان می‌کند که دسترسی و تسلط بر کلان داده‌ها وضعیت را بدتر می‌کند. کسانی که داده‌های بیشتر و بهتری دارند، می‌توانند بهترین خدمات هوش مصنوعی را ایجاد کنند که کاربران بیشتری را جذب می‌کند و حتی داده‌های بیشتری را برای بهتر کردن خدمات‌شان به آنها می‌دهد. مانند استعمار کلاسیک، داده‌ها به مثابه مواد خام برای قدرت‌های امپریالیستی محسوب می‌شود.

اختراع مجدد استعمار

از دیگر تعابیر مایکل کوئت، اصطلاح اختراع مجدد استعمار است. او می‌گوید شرکت‌های فراملیتی ایالات متحده به‌عنوان بخشی از پروژه امپراتوری آمریکا در حال اختراع مجدد استعمار در کشورهای جهان سوم از طریق فناوری‌های جدید هستند.

کشورهای ثروتمند و شرکت‌های آنها به جای به اشتراک گذاشتن دانش با دیگران، انتقال فناوری و تشکیل بلوک‌های فناوری در سرتاسر جهان برای رفاه مشترک و برابر جهانی، قصد دارند برتری خود را حفظ کنند و از کشورهای جهان سوم تنها به‌عنوان نیروی کار ارزان بهره ببرند.

سابقه مقابله با غول‌های فناوری

با این حال همیشه در برابر نیروهای متمرکز قدرت، کسانی هستند که مقابله کنند. مقاومت در برابر غول‌های فناوری در کشورهای جهان سوم سابقه‌ای طولانی دارد. مانند اعتراضات بین‌المللی علیه IBM، HP و کسانی که در آپارتاید آفریقای جنوبی تجارت می‌کردند. در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، برخی کشورها مدتی ابزارهایی را برای مقاومت در برابر استعمار دیجیتال امتحان کردند. در چند سال اخیر، جنبش‌های جدیدی علیه استعمار دیجیتال در حال ظهور است.

لابی شرکت‌ها با قانون‌گذاران

قدرت اقتصادی غول‌های فناوری ایالات متحده، نفوذ آنها را در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی به‌دنبال دارد. شرکت‌های فناوری و اتحادیه‌های تجاری، وقت زیادی را صرف لابی کردن با قانونگذاران برای سیاست‌های متناسب با منافع‌شان صرف می‌کنند. دولت‌ها و همچنین سازمان‌های مجری قانون نیز با غول‌های فناوری همکاری می‌کنند تا کارهای کثیف خود را انجام دهند. در سال ۲۰۱۳، ادوارد اسنودن افشا کرد که مایکروسافت، یاهو، گوگل، فیسبوک، پالتاک، یوتیوب، اسکایپ، AOL و اپل، اطلاعات خود را از طریق PRISM در اختیار آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) گذاشته‌اند.

جنگ سرد تکنولوژیک

صحبت‌های زیادی درباره «جنگ سرد جدید» وجود دارد مبنی بر اینکه ایالات متحده و چین برای برتری تکنولوژیک با هم در حال رقابت هستند. با این حال، نگاهی دقیق به اکوسیستم فناوری نشان می‌دهد که شرکت‌های آمریکایی به‌طور عمده در اقتصاد جهانی مسلط هستند.

چین پس از دهه‌ها رشد اقتصادی خوب، حدود ۱۷ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را در اختیار دارد و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸ از ایالات متحده پیشی بگیرد و این ادعاها را تقویت می‌کند که امپراتوری آمریکا رو به زوال است. اما اقتصاددانی مثل شان استارز معتقد است که سلطه اقتصادی آمریکا کاهش نیافته و حتی جهانی شده است. این مسئله به‌ویژه هنگامی که به غول‌های فناوری نگاه می‌کنیم صادق است.

کد خبر 805779 برچسب‌ها شبکه های اجتماعی اینترنت - اینستاگرام ایالات متحده آمریکا اینترنت - توییتر اینترنت فضاى مجازى

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: شبکه های اجتماعی اینترنت اینستاگرام ایالات متحده آمریکا اینترنت توییتر اینترنت فضاى مجازى کشورهای جهان سوم غول های فناوری میلیارد دلار ایالات متحده داده ها شرکت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۴۸۱۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محور تحولات و حذف دشمن مشترک

به گزارش قدس آنلاین، در این یادداشت آمده است: همکاری این کشورها فقط منحصر به نبرد روسیه و اوکراین نیست.

این فقط نوک کوه یخ است و عمق همکاری‌ها بسیار بیشتر است. جنگ اوکراین صرفاً به تعمیق روابط اقتصادی، نظامی، سیاسی و فناوری آن‌ها سرعت بخشیده است. در حال حاضر همگرایی در روابط این کشورها به ایجاد یک محور جدید تحولات منجر شده که می تواند چشم انداز ژئوپلتیکی جهان را تغییر دهد.

وقتی دولت‌های ناراضی کارشکنی می‌کنند
این اندیشکده آمریکایی تأکید می‌کند : همگرایی این گروه، به منزله ایجاد یک بلوک انحصاری و متحد نیست، بلکه به منزله شکل‌گیری مجموعه‌ای از دولت‌های ناراضی است که بر سر هدف مشترکی برای براندازی اصول فعلی، اتفاق‌نظر دارند. وقتی این چهار کشور همکاری می‌کنند، اقدامات آن‌ها هم‌افزایی پیدا می‌کند و اثربخشی ابزارهای سیاست خارجی ایالات متحده برای تحریم‌ها را کاهش می‌دهند. در حقیقت باید گفت هدف جمعی آن‌ها ایجاد جایگزینی برای نظم فعلی است که به نظر آن‌ها تحت سلطه ایالات متحده است. 

تشکیل باشگاه ضدغرب
این دو عضو ارشد برنامه‌های امنیتی ایالات متحده ادامه می‌دهند: همکاری میان اعضای این محور چیز جدیدی نیست. چین و روسیه شراکت خود را از پایان جنگ سرد تقویت کرده‌اند. ایران و روسیه نیز پس از شروع جنگ سوریه با یکدیگر همکاری کردند. چین با پیوستن به همکاری‌های روسیه و مشارکت در توافق‌نامه‌های انرژی با ایران، از تهران در برابر اثرات تحریم‌های ایالات متحده حمایت کرده است. مسکو در دو دهه گذشته یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان تسلیحات تهران بوده و اکنون بزرگ‌ترین منبع سرمایه‌گذاری خارجی آن است. صادرات روسیه به ایران در ۱۰ ماهه اول سال ۲۰۲۲، ۲۷ درصد افزایش یافته است. برای سه سال متوالی چین، ایران و روسیه مانورهای دریایی مشترکی را در خلیج عمان برگزار کرده‌اند که آخرین آن در مارس ۲۰۲۴ بود. 

مجله فارین افرز معتقد است: همکاری فزاینده میان چین، ایران، کره شمالی و روسیه ناشی از مخالفت مشترک آن‌ها با نظم جهانی تحت سلطه غرب است؛ رویکردی که ریشه در این باور دارد که این سیستم به آن‌ها موقعیت یا آزادی عملی را که شایسته آن هستند، نمی‌دهد. البته تاریخ نشان می‌دهد ممکن است برای گروهی از قدرت‌های ناراضی، آینده مثبت پیش‌رو نباشد. مانند پیمان سه‌جانبه ۱۹۴۰ که آلمان، ایتالیا و ژاپن را متحد کرد و آن‌ها موفق نشدند، اما جنگ جهانی دوم قطعاً تحولات جهانی را به همراه داشت.
 
تهدید چهار قدرت
آندریا کندال-تیلور و ریچارد فونتین ضمن بررسی همکاری رو به رشد میان چین، ایران، کره شمالی و روسیه معتقدند اختلافات جدی میان این کشورها وجود دارد؛ چرا که با روی آوردن مسکو به پکن، مسکو به پذیرش نقش شریک کوچک‌تر باید قانع باشد. البته در چنین تحلیلی شدت تهدید نادیده گرفته می‌شود. از سویی دیگر اقتصاد آمریکا بسیار بزرگ‌تر، ارتش آن به طور قابل توجهی قدرتمندتر و سیستم دموکراتیک آن پایدارتر است و واشنگتن هنوز هم می‌تواند از تحولات این محور جلوگیری کند.

زینب اصغریان